„1974 წლის ზაფხულია. თანაკურსელ ქალიშვილებთან ერთად გეზი ავიღე კუს ტბისკენ. ფეხით ავდივართ. სუფთა ჰაერზე მალე მოგვშივდა, მაგრამ საკმარისი ფული არ აღმოგვაჩნდა, რომ კაფეში შევსულიყავით. „სოფელმუზეუმს“ რომ მივუახლოვდით, მწიფე ჭერამის სუნი გვეცა. ღობის გადაღმა, ჭერამით დახუნძლული ხე დავინახეთ.
რა ვქნათ? კვირა დღეა, ეზოში სულიერის ჭაჭანება არ არის, მაგრამ სიფრთხილეს თავი არ სტკივა: ხომ შეიძლება შემთხვევით ვინმემ გამოიაროს. გოგონები მაქეზებენ _ ნუ გეშინია, ადი ხეზე, თუ რამე საფრთხე გამოჩნდა, განიშნებთო.
ქალიშვილების წინაშე სიფრთხილეს როგორ გამოვიჩენდი. გადავახტი ღობეს და წამში ხის კენწეროზე მოვექეცი. პარკი თან მაქვს. ხალისით ვყრი შიგ მწიფე ჭერამს. მესმის ღობესთან ჩასაფრებული გოგონების კისკისი. პარკი ავავსე. ახლა ამის ჩამოტანაა პრობლემა. რაც მეტ სიფრთხილეს ვიჩენ, მით მეტ შეცდომას ვუშვებ: ტოტი ჩამომიტყდა, ცოტა ჭერამიც დამეფანტა. არა უშავს, გოგონებს ეყოფათ. თითქმის ჩამოსული ვარ, უკვე ჩამოხტომაც შემიძლია... და უცებ, ბედი არ გინდა? საიდანღაც ნაგაზი ძაღლი გამოვარდა, ჭერამის ხეს აეტოტა და ღრენა დამიწყო. თუ მომწვდა, დავიღუპე, ჩამომათრევს. ერთი საფეხურით ავიწიე. პარკი მიშლის ხელს, მაგრამ ვერ ვიმეტებ. ძაღლი არ მეშვება. იქნებ რამე მოვუხერხო ამ ძაღლს, ჭერამს შორს გადავუგდებ, როგორც კი გაეკიდება, ჩამოვხტები და გავიქცევი. დრო არ მიდის, დრო სულ გაჩერდა. გოგონების ჩურჩული მესმის. საიდანღაც მოისმის მამაკაცის ხმა: ძაღლს ეძახის, ძაღლი მყისვე გაიქცა, მზერა გავაყოლე. მივიდა პატრონთან და ფეხქვეშ დაუწვა. გამიხარდა, შვებით ამოვისუნთქე, მაგრამ კვლავ ეჭვმა შემიპყრო: თუ ეს კაცი ყარაულია?! ვაკვირდები: დგას ერთ ადგილას, ხელჯოხს დაყრდნობილი და ფიქრობს რაღაცას. შავი კოსტიუმი და თეთრი პერანგი აცვია, კულტურული ადამიანი ჩანს. ვფიქრობ: „არა, არა, შეუძლებელია ეს კაცი ყარაული იყოს“. მაგრამ... ტყუილად ხომ არ მოვიდოდა აქ? უცხოელი ტურისტიც ხშირი სტუმარია აქაურობის, ამიტომაც ყარაულად განათლებული, ენების მცოდნე კაცი აუყვანიათ! ვაი, ჩემ თავს. რაღა ვქნა, ძაღლს გავუსხლტები, მაგრამ ამ კაცის მზერას როგორ დავუსხლტე? ვმერყეობ. გოგონები რაღაცას მანიშნებენ, თავგზა მებნევა. არაფერი მესმის მათი ჟესტიკულაციების.
_ უჰ, საბრალო მამაჩემი, შვილი ლექციებზე ჰგონია და ის კი საქურდავად დადის, რა მოუვა მამაჩემს, რომ ამ ამბავს გაიგებს? ამასობაში, ყარაული ფიქრებიდან გამოვიდა და მუზეუმის ეზოს სიღრმისკენ გაემართა ძაღლთან ერთად. დრო ვიხელთე და ხიდან ჩამოვხტი.ცოტა ფეხიც ვიტკინე, მაგრამ ეს არაფერი. ქალიშვილები მეხვევიან, მშვიდობიანად დაბრუნებას მილოცავენ. მე კი ბედს ვწყევლი, ჯერ ძაღლმა კინაღამ შემჭამა და მერე ეს ყარაული...
_ ვინ ყარაული? _ ეცინებათ გოგონებს, _ ბიჭო, ეს ყარაული კი არა, მწერალია, კონსტანტინე გამსახურდიაა.
_ რას ამბობთ? _ შევძახე და წამიერად აღვიდგინე სურათი: მაღალი კაცი, ხმელ_ხმელი, მოღრუბლული თვალებით!
დაძაბულობამ იმდენად დამღალა, ტბაზე არ ავსულვართ, უკან დავბრუნდით.
ეპილოგი.
ამ ამბიდან ორი წლის შემდეგ ჯარში გამიწვიეს. ვმსახურობდი აზერბაიჯანში, ქალაქ საბი რაბადში. რამდენიმე ვიყავით საქართველოდან. ერთი სვანი დამიმეგობრდა, ლიტერატურა უყვარდა. ამანათით მარტვილიდან გაზეთებსაც მიგზავნიდნენ, რომელთა პირველი წამკითხველი სვანი იყო. ერთხელაც მივიღე ამანათი, გაზეთები ამოვიღე და სვანს გადავაწოდე. ისიც ჩამოჯდა სკამზე, გადაშალა და იყვირა: _ ბიჭო, ვინ გარდაცვლილა?
_ ვინ?
_ ვინა და ჩვენი ბაბუა, კონსტანტინე გამსახურდია?
სვანს ისე მოსწონდა, ჩემი შეხვედრა კონსტანტინე გამსახურდიასა და მის ძაღლთან „სოფელ_მუზეუმის“ ეზოში, რომ ბევრჯერ მომაყოლინა ეს ამბავი. დავხედე მწერლის სურათს და ყველაფერი გამახსენდა... გამახსენდა შავ კოსტუმში გამოწყობილი, მაღალი, პირხმელი მწერალი, რომელიც დიდხანს იდგა ერთ ადგილას და თავის სამშობლოს ბედზე ფიქრობდა, მე კი ყარაული მეგონა და ყარაული გამოდგა _ თავის სამშობლოს ინტერესების ყარაული!“.
P. შ. ეს ამბავი რეზომ ორჯერ მომიყვა. ერთხელ, 30 წლის წინ, როცა ავად გავხდი და მარტვილის საავადმყოფოში დამაწვინეს. მეორედ _ ახლახან, ივლისის ცხელ დღეებში. რეზოს დიდი სურვილი ჰქონდა, ეს ცხოვრებისეული ფაქტი კინოში განხორციელებულიყო, მაგრამ ამაში ვერ დავეხმარე, ავადმყოფობამ შემიშალა ხელი. ახლა?
_ ვნახოთ!
რეზო კვესელავა
No comments:
Post a Comment